Schrijven is schrappen

liphangerIk hou enorm van verre reizen. En van fotograferen. Deze combinatie zorgt ervoor dat ik bij thuiskomst vaak een verzameling heb van minstens tweeduizend foto’s. Soms zelfs nog meer. Pas als ik daar achter kom, baal ik. Want daarna ben ik vele weken bezig om de beste foto’s te selecteren. En sinds kort ga ik daarin heel ver, want ik weet inmiddels dat na zo’n vijftig foto’s de aandacht bij mijn familie en vrienden behoorlijk weglekt. Dus ik delete me suf en maak zelfs een selectie van een selectie, zodat mijn vakantieverhaal boeiend blijft.

 

Alles uitleggen

En zo zit dat dus ook bij schrijven. Veel schrijvers zijn enorm enthousiast verhaallijnen aan het bedenken, gooien er nog een subplotje tegenaan en introduceren een grote groep personages. Liefst wordt de hele boel dichtgesmeerd met schitterende beschrijvingen van de omgeving en een uitgebreide karakterschets van het hoofdpersonage. De lezer moet toch weten waar het zich afspeelt? En toch ook hoe het hoofdpersonage er precies uitziet?

Selluf ontdekken

Op zich is er helemaal niets mis met een dergelijke productiviteit van details. Alleen… ze horen uiteindelijk niet allemaal in het boek. Deze week las ik in het boek ‘Schrijven is schrappen’* het volgende: ‘Een lezer die veel uitleg krijgt voorgeschoteld, zal onwillekeurig het idee krijgen dat de schrijver hem dom vindt. De lezer die op eigen kracht de subtiele verbanden ontdekt die de schrijver in het verhaal heeft geweven, voelt zich slim.’ Dus schrappen die overbodige woorden – zinnen – en ja, zelfs hoofdstukken!

Weg ermee!

Natuurlijk is dat moeilijk. En het doet zelfs pijn. Vooral als je dacht dat je een paar geweldige scènes had geschreven. Maar hebben ze wel een functie? Nee? Weg ermee! En daardoor loopt de teller van het aantal woorden ineens hard terug, terwijl je zoveel tijd besteed hebt om een lekker dik boek te schrijven. Schrappen is vreselijk! Maar… het verhaal wordt wel veel beter van. De lezer zal zich slim voelen, omdat hij zelf ontdekt hoe alles in elkaar steekt.

De liphanger

Ik ben gek van schrijven. Ik weet ook dat je meestal veel van die woorden wel nodig hebt om uiteindelijk tot de juiste selectie te komen. Of misschien zelfs wel: een selectie van een selectie. Schrijven is net als fotograferen op vakantie: als je al tijdens de reis minder opnames maakt, dan mis je misschien wel die ene supermooie foto. Dus schrijf eerst het hele verhaal en durf daarna de noodzakelijke darlings om te brengen. Gun de lezer een boeiend verhaal en een kans om slim te mogen zijn.

* ‘Schrijven is schrappen’ van Hans Hogenkamp  (uitgeverij Atlas Contact)

 

Vind jij het ook zo moeilijk om scenes te schrappen? 

 

________________________________________

Marelle Boersma auteurMarelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier kunnen opschrijven. Deze schrijftrainingen worden overal in het land gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

De trainingen zijn geschikt voor zowel beginnende als gevorderde schrijvers.
In de trainingen Spannend Schrijven I en II wordt speciale aandacht besteed aan verschillende schrijftechnieken zoals show don’t tell , de opbouw van een verhaal en het werken met spanningsbogen.

_________________________________________

 

Hoe vind je tijd om te schrijven?

snelle klokEen probleem dat ik heel vaak tegenkom bij mensen die bezig zijn met een boek: ‘Ik heb geen tijd!’ En dat begrijp ik maar al te goed. Het is ook voor mij soms worstelen met de wijzers van de klok om mezelf die tijd te geven. Want zo werkt het: gun jezelf tijd om te schrijven. Waarom zou jouw boek, dat je zó graag wilt schrijven, de sluitpost in je timemanagement moeten zijn?

Vandaar dat ik een paar tips wil geven. Soms zijn ze logisch, soms zijn ze briljant. Maar het mooie is: ze helpen echt!

Schrijven is niet alleen daadwerkelijk schrijven.

Sta je vaak te wachten op bus of trein? Doe je gedachteloos de afwas? Of ben je druk aan het stofzuigen terwijl je hoofd stil is? Zorg ervoor dat je die momenten nuttig gebruikt. Ik heb een hekel aan het huishouden, maar als ik vastloop in een boek is het een activiteit om gewéldige ideeën te krijgen. Geef jezelf daarvoor steeds een kleine opdracht. Bijvoorbeeld: bedenk het uiterlijk van een personage. En ga aan de slag, in je hoofd. Ook dát is schrijven.

Ga elke dag een kwartiertje brainstormen

Een kwartier per dag kan iedereen wel vrijmaken. Maar wat heb je aan slechts 15 minuten? Hier een tip die bij mij fantastisch werkt. Ga zitten en denk aan het onderwerp van je boek. Schrijf nu alles op wat er in je opkomt als je aan dat onderwerp denkt. Stel je wilt schrijven over Jeugdzorg (zoals in mijn thriller Vals Alarm), bedenk dan welke zaken direct bij je opkomen: kind – angst – verdriet – gezinsvoogd – scheiding – problemen met ex – lichamelijk geweld  et cetera. Dit kun je doen over je onderwerp, maar ook over een van je personage, je titel of een ander onderdeel van je boek.

Draag je verhaal altijd met je mee

Denk niet alleen maar aan je boek als je er tijd voor hebt weten te vinden. Een boek is een proces.  Dus wen jezelf eraan om een paar keer per dag aan je verhaal te denken. Zie je personage(s) voor je, denk aan de problemen waar ze mee worstelen, en aan de weg die ze moeten gaan. Hoe kun je ze helpen? En vooral: hoe kun jij (als de schrijver) de boel lekker tegenwerken! Lees ook de krant met jouw onderwerp in gedachten en knip artikelen uit die je kunnen helpen. Noteer anekdotes die je hoort op tv. Laat het onderwerp (en dus je verhaal) in je hoofd broeien en groeien. En heb je dan een paar uur tijd, dan hoef je jouw ideeën alleen maar op te schrijven.

Koester je notitieboekje

Noteer al die invallen direct. En als ik zeg ‘direct’ dan bedoel ik ook: DIRECT. Dus koester jouw notitieboekje. Schrijf alles op wat je bedenkt, ook als je je afvraagt of het wel zo’n goede inval is. Ik heb zelf in het begin vaak gedacht dat ik het wel zou onthouden… Niet dus! Zelfs naast mijn bed heb ik notitieblaadjes liggen. Het moment dat je heerlijk ontspannen in het donker ligt, geeft de mooiste ideeën. Hoewel… soms begrijp ik de volgende dag niets meer van mijn chaotische kreten.

Inspiratie oefening

Dit is het ergste wat je kan overkomen: je hebt de hele dag gerend, hard gewerkt, kinderen in bed, keuken opgeruimd, computer aan en je hebt eindelijk tijd om te schrijven… maar dan staart dat lege scherm je aan. Hoe moet je beginnen? Eigenlijk kun je dit voorkomen door bovenstaande tips niet alleen maar te lezen, maar ook toe te passen. Daarnaast kun je een inspiratie oefening doen, zodat je je bijna niet meer kunt inhouden om te beginnen… Ik heb daarvoor een mooie oefening bedacht die ik in het schrijfweekend in augustus ga uittesten. Een beetje eigen belang, want ik weet zeker dat de deelnemers na die oefening vol inspiratie hard aan de slag gaan.  :-)

 

Heb jij een tip waardoor je meer tijd kunt besteden aan jouw boek? Deel je die dan hieronder.  

 

________________________________________

Marelle Boersma auteurMarelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier kunnen opschrijven. Deze schrijftrainingen worden overal in het land gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

Wil je weten of het begin van jouw verhaal sterk genoeg is? Stuur dan je eerste 3000 woorden en krijg een uitgebreid rapport terug. Deze schrijfcoaching kan je verder helpen!

_________________________________________

8 tips voor succesvolle boekmarketing

IMG-20140406-WA0000

 

Als je net bent begonnen met schrijven, lijkt een fysiek boek nog ver weg. Dus waarom zou je nu al nadenken over boekmarketing? Toch is het een belangrijk onderdeel van het schrijfproces. Je besteedt vele uren aan het schrijven, je gooit er nog een maand schrappen tegenaan en je sluit het schrijfproces af met een prachtige polijstronde, en dan…? Ja, wat dan?

 

Hieronder 8 tips voor succesvolle boekmarketing

1. Twitteren

Natuurlijk is twitter niet bedoeld voor het continu plaatsen van promotieteksten over jouw boek. Maar het kan ook anders. Twitter niet over hoe goed jouw boek is. Twitter niet dat iedereen het moet gaan lezen. Twitter niet 11628 keer dat jouw boek toch écht over 5 maanden verschijnt…
Twitter wél over het thema van jouw boek. Wat het jou gedaan heeft. Is jouw schrijfonderwerp in het nieuws: plaats dan een link. Is er iets over te melden dat andere mensen kan helpen: plaats een tweet. Zorg voor oplossingen – discussie – aandacht voor het onderwerp. Jouw boek gaat dan in die slipstream mee.

2. Facebook

Het is natuurlijk al eerder gedaan: een facebook pagina maken van jouw hoofdpersonage. En dus is het niet nieuw meer en niet onderscheidend. Dus als je iets op facebook plaatst over jouw onderwerp of jouw personage, bedenk dan iets ludieks. Heel lastig, maar zeker niet onmogelijk. Vooral als creatieve geest (en dat is een schrijver) valt er veel aandacht te genereren voor jouw boek op Facebook.

3. Bloggen

Toen ik begon te schrijven aan mijn achtste boek, heb ik gedurende het hele schrijfproces een blog bijgehouden. Elke week een nieuwe blog schrijven kost natuurlijk tijd. Maar op die manier werd er al in een vroeg stadium over mijn boek ‘Ik volg je’ gesproken. En over het onderwerp: stalking. Vooral dat laatste was belangrijk. Hoe meer aandacht voor het onderwerp, hoe beter. Vooral de blog over de verschillende typen stalkers werd enorm goed gelezen. Maar nog meer aandacht kreeg de blog toen meneer twijfel op bezoek kwam… Ook dat hoorde er bij. Dus schrijf over jouzelf als schrijver, en waarom je schrijft. Deze blogs zijn onderscheidend en bovendien makkelijk te delen op social media.

4. LinkedIn

Maak een profiel aan op LinkedIn en ga in een aantal onderwerp gerelateerde groepen zitten. Plaats daar regelmatig een discussie over jouw thema, over een schrijftechniek waar je mee worstelt. Maak contact. Reageer ook op andere discussies! Zorg dat je tussen de regels door ook iets over jouw boek vertelt, maar dan wel subtiel, zodat het vooral nieuwsgierigheid opwekt.

5. Website

Met een sprankelende website kun je opvallen. Plaats je boek prominent op je homepagina en vertel waarover het gaat. Ben je nog niet zover, plaats je blogs over je schrijfproces dan door op je website, zodat mensen alvast weten wat ze kunnen verwachten. Zorg voor een goede storytelling: vertel jouw verhaal als schrijver.

6. Nieuwsbrieven

Een mailinglist opbouwen kost tijd, maar het levert je uiteindelijk veel mogelijkheden voor promotie. Je kunt namelijk elke week/maand een mooie nieuwsbrief sturen die vooral gericht moet zijn op het delen van informatie. Schrijf in je nieuwsbrief dus niet alleen dat jouw boek geweldig is en dat het boek bijna verschijnt. Schrijf vooral waarom jij dit boek schrijft. Jaja, daar is het woord weer: onderscheid je van andere schrijvers

7. Combineer verschillende zaken

Deze had je waarschijnlijk zelf al bedacht: plaats je blogs niet alleen op je website, maar zet ze ook in je nieuwsbrieven en op social media. Boekpromotie kost veel tijd, dus probeer alles zo creatief mogelijk te combineren. Op die manier houd je meer tijd over voor het  schrijven zelf

8. Pakkende zin

Alles begint met een pakkende zin. Ja duh, hoor ik je nu zeggen. Nee, ik heb het nu niet over die belangrijke eerste zin in je verhaal, maar een zin óver je verhaal. Waar schrijf je over? Wat wil je bereiken met het boek? Waarom is jouw boek zo belangrijk? Bedenk waarom iedereen jouw boek moet lezen. Als jíj deze vragen niet kunt beantwoorden, wie dan wel?

Zorg dus voor een goede storytelling voor jouw werk als schrijver. Jij bent zelf het hoofdpersonage in jouw boekpromotie. Maak daar dus gebruik van!

 

Hoe ben jij bezig met het promoten van je boek? Laat een reactie achter, je weet maar nooit welke aandacht dat weer geeft… ;)

Wist je dat je nog veel meer over boekmarketing kunt leren op de uitgeversdag? dinsdag 1 november 2016

________________________________________

Marelle Boersma auteurMarelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier kunnen opschrijven. Deze schrijftrainingen worden gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

De trainingen zijn geschikt voor zowel beginnende als gevorderde schrijvers.
Tijdens de schrijfweekenden en schrijfweken die ik zowel in Nederland als in het buitenland (Toscane en de Algarve) geef, komen veel verschillende schrijftechnieken zoals show don’t tell en werken met spanningsbogen aan de orde. Ook ga ik daar verder in op boekmarketing, omdat het een belangrijk item is als je serieus met schrijven bezig wilt zijn.

_________________________________________

 

Hoe voorkom je dat jouw verhaal vastloopt?

in de knoopDe weg kwijt

Vaak begint een verhaal best lekker. Je stelt een paar interessante personages voor, je brengt een locatie door schitterende volzinnen tot leven, en je start met een handeling. Je wil die lezer direct je verhaal intrekken. Maar dan begint het te kabbelen en uiteindelijk loop je vast. Shit, hoe moet je verder? Waarom duikt die ene man steeds weer op, terwijl je toch echt had bedacht dat hij een bijpersonage moest worden? Je bent de weg kwijt.

 

Een bekend probleem

Het is een van de meest voorkomende problemen bij het schrijven. En dus besteed ik altijd ruim aandacht aan dit onderwerp tijdens mijn schrijfweekenden. Hoe voorkom je als schrijver dat je vastloopt? Vaak zit het antwoord in het ontbreken van een stevig conflict. Aan alles is gedacht. Personages met vlees op de botten, een lekkere mysterieuze omgeving, een vastberaden tegenstander en een zinderende ontknoping. Alleen zover kom je niet.

 

De basis van je verhaal

Er zijn een aantal vergelijkbare begrippen in de schrijfwetenschap: conflict, dilemma, worsteling, obstakel, drijfveer, einddoel, verlangen. Het lijkt allemaal op elkaar en toch is er verschil. En pas als je die goed voor ogen hebt, kun je verder. De overeenkomst van bovenstaande woorden is dat in deze opsomming de basis van je verhaal ligt.

 

Start die motor!

Ik heb het eerder gemeld: het conflict is de motor van je verhaal. Zonder conflict valt er niets te winnen. Dus waarom zou je personage dat op reis gaan? Die blijft liever lekker thuis. En dus gebeurt er niets.Het levert slechts twee dingen op: een gefrustreerde schrijver en een saai (of onaf) verhaal. Dus start die motor en rij vooral om die valkuil heen.

 

Loopt jij ooit vast bij het schrijven? Hoe zorg je dat je weer verder kunt?

________________________________________

Marelle Boersma auteurMarelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier kunnen opschrijven. Deze schrijftrainingen worden overal in het land gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

Tijdens een schrijfweekend kun je echt een grote stap maken. Deze weekenden geeft ze maar een paar keer per jaar en ze zijn snel vol. Ze krijgt erg enthousiaste reacties, omdat de deelnemers daar echt aan de slag gaan met hun eigen verhaal. Zelfs schrijvers die hun hele boek al klaar hebben, krijgen meer inzicht hoe ze met een aantal simpele ingrepen hun verhaal op een hoger niveau kunnen brengen. Zowel een beginnend als een gevorderd schrijver krijgt geheid nieuwe inspiratie.

_________________________________________

Schrijf je eigen bestseller

boekmarketingBoekmarketing

Waarom wordt het ene boek een bestseller, terwijl het andere ergens op een onzichtbaar plekje in de boekhandel ligt? Tenminste als je mazzel hebt, want helaas is zelfs dát niet vanzelfsprekend. Ligt het aan de kwaliteit van het boek? Hoe het geschreven is? Of zijn er andere invloeden die van veel groter belang zijn? Natuurlijk dat laatste, anders zou dit blog echt nergens op slaan.

 

Ik ben bezig met schrijven

Ik spreek veel mensen die ‘bezig zijn’ met het schrijven van een boek. Soms al heel veel jaar. ‘Ik heb geen tijd is een makkelijk excuus waardoor jouw fantastische bestseller nog niet verschenen is. Er zijn zelfs mensen die in hun twitterprofiel hebben staan dat ze ‘bezig zijn’ met hun bestseller. Prachtig die dromen, maar een droom laten uitkomen is gewoon hard werken. Dus neem vakantiedagen op, volg een schrijftraining en huur een schrijfcoach in. Daarmee bespaar je kostbare tijd. Die je dan weer kunt besteden aan jouw boek!

Wake up!

Wist je dat je er met een fantastisch verhaalidee nog lang niet bent? Sorry dat ik je nu wakker schud, maar er zijn al heel veel kwalitatief goede boeken verschenen, die maar mondjesmaat verkocht zijn. En dus moet je flink aan de bak! En dat begint al voordat jouw geweldige boek af is. Want boekmarketing – daar heb ik het natuurlijk over – start al bij jouw verhaalidee.

Selluf doen

Het maakt niet uit of je uiteindelijk wel of niet ‘kiest’ voor een samenwerking met een uitgever, je moet zelf aan de bak met marketing. Want jij weet als beste waarom jouw verhaal gelezen móét worden. Waarom dit onderwerp jou raakt. En dus die lezer ook. Je hebt toch niet voor niets veel tijd gestoken in jouw boekproject? Tijd om te cashen.

Creatieve boekmarketing

Boekmarketing heeft vele gezichten. En gelukkig ook heel veel mogelijkheden. Sociale media, nieuwsbrieven, een boektrailer, en nog veel meer. Zoals ik al zei: het begint al bij jouw verhaalidee. Dat krijgt een centrale rol in jouw marketingplan. Ga aan de slag om een budgetvriendelijke manier te ontdekken om marketing op te zetten. Helemaal gratis is het nooit, want ook marketing kost tijd. Maar door creatieve boekmarketing vergroot je de kans dat jouw droom uitkomt: een echte bestseller.

Wat is jouw beste marketingtip voor een boek? Laat een reactie achter! 

 

________________________________________

Marelle Boersma auteurMarelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier op kunnen schrijven. Deze schrijftrainingen worden overal in het land gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

Er zijn trainingen voor zowel beginnende als gevorderde schrijvers.
In de training Spannend Schrijven wordt speciale aandacht besteed aan verschillende schrijftechnieken zoals show don’t tell en werken met spanningsbogen. Maar ook gaan we verder in op boekmarketing.

_________________________________________

 

Schrijftalent of niet?

Heb ik schrijftalent of niet?

Hoe mooi zou het zijn als er een vragenlijst bestond om schrijftalent te testen. Bij voldoende goede antwoorden ben je geslaagd. Dan kun je het stempel ‘SCHRIJFTALENT’ op je voorhoofd laten plaatsen. Helaas. Zoiets bestaat niet. Maar hoe weet je dan of je schrijftalent hebt?

 

Het werd steeds belangrijker

Het is al vijftien jaar geleden dat ik voorzichtig begon aan een boek. Al snel merkte ik dat ik totaal geen idee had hoe ik zoiets groots als een heel boek moest opzetten. Ik worstelde met scenes, personages en liep onherroepelijk vast. Maar elk vrij uurtje ging ik weer zitten achter een oude laptop in de woonkamer, terwijl mijn kinderen achter mij speelden. Schrijven nam een steeds groter deel van mijn leven in. En van een wild idee werd ‘dat boek’ een droom.

Heb ik het of heb ik het niet?

Tijdens het schrijven van mijn eerste boek heb ik me eigenlijk nooit afgevraagd of ik wel talent had. Ik genoot van het schrijven, en dat was genoeg. En hoe meer schrijftechniek ik leerde, hoe leuker het werd. Pas toen ik mijn eerste manuscript af had, en het naar een uitgever stuurde, begon die vraag op te spelen: had ik wel schrijftalent? Maar eerlijk gezegd vroeg ik me vooral af: was die uitgever wel in staat om mijn schrijftalent te herkennen?

Tussen de regels door 

Bij mij kwam het goed, maar natuurlijk twijfel ik ook wel eens. Toch weet ik dat mijn schrijfenthousiasme tussen de regels door te lezen is. En dat merk je als lezer! Volgens mij bestaat schrijftalent dan ook uit twee belangrijke pijlers: schrijfenthousiasme en schrijftechniek. Bezit je deze twee zaken, dan ben je al heel ver. Het enige wat je dan nog nodig hebt is doorzettingsvermogen. Want schrijven is toch ook wel hard werken. Maar dan wel lekker enthousiast!

 

Natuurlijk ben ik benieuwd naar jouw verhaal. Wat zet jij allemaal opzij om te kunnen schrijven? Hoe enthousiast ben jij? Laat je een reactie achter?

 

_____________________________________________

Marelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier op kunnen schrijven. Deze schrijftrainingen worden overal in het land gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

Er zijn trainingen voor zowel beginnende als gevorderde schrijvers.
In de trainingen Spannend Schrijven I en II wordt speciale aandacht besteed aan de opbouw van een verhaal en aan schrijftechnieken als show don’t tell en werken met spanningsbogen.

______________________________________________

Hoe bouw je een verhaal op?

De bouwstenen van een verhaal

Een verhaal wordt vaak aangeduid als de reis van de held, en ik zou zeggen: maak er een avontuurlijke reis van. Je personage gaat iets ondernemen. Iets bijzonders. Iets spannends. En misschien ook wel een gevaarlijke reis, een beetje afhankelijk van het genre. Maar om die reis een beetje soepel te laten verlopen is een plan nodig. Dat plan volgt bepaalde lijnen zodat jouw personage – liefst heelhuids – bij zijn doel uitkomt. Maar moet je die reis tot in de puntjes voorbereiden? Wil je exact weten waar hij heengaat en op welke dag? Of mag dat uiteindelijk reisdoel jouzelf ook verrassen?

Wat kun je leren van lego?

Als kind vond ik het heerlijk om met lego te spelen. En toen mijn kinderen klein waren haalde ik op regenachtige dagen vaak de legokist naar beneden. Natuurlijk bouwde ik mee! Lego is echt constructiespeelgoed, met duidelijke tekeningen hoe je bepaalde dingen moet bouwen. Tenminste, dat vindt meneer Lego. Maar wij deden daar niet aan mee. Wij lieten onze creativiteit zijn gang gaan. En hoe gekker de bouwwerken, hoe leuker het werd. Toch bouwden we niet zonder plan, want het moest wel stevig worden. Dus overlegden we tussendoor en stelden ons plan bij, zodat het eindproduct heel bijzonder zou worden.

Jouw reisdoel 

Een verhaal is eigenlijk een groot legobouwwerk, met kamers, bruggen, kelders en gangenstelsels. Jouw personage gaat op reis door die gangen, en ontdekt verrassende hoekjes. Hij ontmoet allerlei mensen en overal is informatie te vinden, zelfs in die doodlopende gang. Hij komt problemen tegen en zal oplossingen moeten bedenken. Soms zitten deuren op slot, en dan is er ineens een raam waardoor hij uitzicht heeft op een landschap dat er heel anders uitziet dan hij verwacht had. Maar hij houdt altijd dat doel voor ogen, want dat wil hij bereiken.

Verrassend antwoord 

Hierdoor bestaat een verhaal vooral uit vragen. Waar moet hij heen? Wie ontmoet hij daar? Welke problemen komt hij tegen? En hoe redt hij zich daar weer uit? Voor jou als auteur is het belangrijk dat jij weet welke vragen van belang zijn. Als de vragen niet duidelijk zijn, krijg je nooit een goed antwoord en zal jouw personage gedoemd zijn om in dat gangenstelsel rond te blijven dwalen. Onze legobouwsels blonken altijd uit in creativiteit. Elk bouwwerk bestond uit een verhaal. En als ik wel eens aan een van mijn kinderen vroeg: wat stelt het eigenlijk voor? Dan wisten zij altijd het antwoord, en vaak was het heel anders dan ik zelf in gedachten had.

 

Gaat jouw verhaal ook wel eens een kant op die je van tevoren niet gepland had? En wat doe je dan?

 

_______________________________

Marelle Boersma is auteur en schrijft boeken over actuele misstanden, vaak gebaseerd op waargebeurde verhalen. Daarnaast is ze schrijfdocent waarbij ze aankomend schrijvers helpt hoe ze hun verhaal op een pakkende manier op kunnen schrijven. Deze schrijftrainingen worden overal in het land gegeven aan kleine groepen, zodat iedereen voldoende persoonlijke aandacht krijgt.

Er zijn trainingen voor zowel beginnende als gevorderde schrijvers.
In de training Spannend Schrijven I en het Schrijfweekend wordt speciale aandacht besteed aan de opbouw van een verhaal.

_______________________________

Die eerste zin…

Die eerste zin

Is die eerste zin van een verhaal nou echt zo belangrijk? De meningen verschillen. De ene lezer zal altijd heel bewust de eerste zin proeven, terwijl de ander binnen no time al halverwege het eerste hoofdstuk is. Zelf zie ik de eerste zin als een nieuwe ontmoeting tussen lezer en schrijver. Hier wordt bepaald of de schrijver direct de aandacht trekt van de lezer. En dus probeer ik er iets bijzonders van te maken.

 

Niet zo heel spannend

Bij mij heeft het best even geduurd voordat ik het goed kon toepassen. Ik herinner me een live interview in een radioprogramma ter ere van mijn debuut. De presentator vraagt heel voorzichtig of ik die eerste zin bewust gekozen heb. Ik vertel enthousiast over het eerste hoofdstuk, dat écht heel spannend is…  Pas op de terugweg naar huis besef ik wat hij bedoelde: mijn eerste zin was niet zo sterk. En hij had gelijk.

 

Eerste indruk

Het is eigenlijk net als in de liefde: een eerste indruk maak je maar één keer. Een verkeerde start is dodelijk voor een geslaagde relatie. Iedereen herinnert zich altijd die eerste keer. Dus die móet goed zijn!  Maar… is dat echt zo? Stel dat ik net bij die eerste ontmoeting een gigantische flater bega, is een relatie dan sowieso kansloos? Draag ik die afgang de rest van je leven met me mee? Ik relativeer het allemaal liever. Want of je nou schrijver bent of dat je kennis maakt met nieuwe mensen, niet alles hangt af van die eerste zin.

 

Blokkeer niet

Een te grote lading op die eerste zin kan schrijvers beletten om te beginnen. Want het is toch die eerste zin die het eerst moet komen. Nou, laat ik dat idee dan maar direct om zeep helpen. Soms ontstaat die eerste zin pas na vele hoofdstukken schrijven. Misschien is het dus wel beter om eerst de sfeer van het verhaal te proeven? Dus mijn tip is: bewaar bij het schrijven de proloog (of het eerste hoofdstuk) lekker tot het laatst. Dan weet je hoe het voelt, en maak je geheid een spetterende eerste indruk.

 

Wil je meer weten over de opbouw van een verhaal?

Bij een schrijftraining leer je hoe je een verhaal moet opbouwen, en hoe je spanningsbogen gebruikt om structuur aan te brengen in een complexe constructie zoals een boek.
Meer details vind je onder Spannend Schrijven

 

Research doen gaat soms ver

Research doen gaat soms ver

Voor elk boek doe ik research. In mijn geval zeker belangrijk omdat mijn verhalen zich op de grens van fictie en waarheid afspelen. En dus moet alles kloppen; in ieder geval zo veel mogelijk. En dus ben ik vele uren aan het speuren naar informatie, koop ik boeken over het onderwerp, en maak afspraken met mensen die me meer kunnen vertellen.

 

Ik ga ver. Soms erg ver

Natuurlijk schrijf ik fictie, maar mijn verhalen moeten realistisch zijn omdat ze gebaseerd zijn op waargebeurde ervaringen. En om die waarheid zoveel mogelijk te benaderen ga ik best ver. Niet alleen technisch gezien, maar soms ook fysiek. Zo ben ik voor mijn boek De Babymakelaar zelf met de trein naar Poznan in Polen gereisd, heb daar in het natuurgebied rondgewandeld en heb er in gedachten het vervallen slot neergezet dat een grote rol speelt in het boek. Die sfeer proeven is voor mij erg belangrijk.

 

Valkuil

Sinds ik schrijftrainingen verzorg zie ik ook dat veel research doen een valkuil kan zijn. Niet alleen omdat het soms flink uit de klauwen loopt, en de start naar het daadwerkelijke schrijfproces hierdoor steeds uitgesteld wordt. Maar ook doordat beginnende schrijvers graag willen laten zien wat ze weten over het onderwerp. En dus volgen er vele alinea’s met informatie waar de lezer zich doorheen moet worstelen.

 

Minder is meer

Het is een bekende term in de schrijverswereld: minder is meer. Hoe krachtiger je tekst is, hoe meer je de lezer betrekt bij je verhaal. En natuurlijk wil je laten zien dat je heel veel afweet van je onderwerp. En natuurlijk vind jíj al die informatie belangrijk. Maar is het ook onontbeerlijk voor je verhaal? Kan de lezer zonder? Vaak wel. Zelf beschrijf ik maar een heel klein percentage van wat ik weet in het verhaal. De rest is vooral belangrijk voor jouzelf. Om je in te leven. Om de sfeer neer te kunnen zetten. Om die lezer vooral met vraagtekens te confronteren. Ga dus niet te ver! Want dan verdwaalt de lezer.

Hoe bouw je een boeiend personage

Mijn nieuwe personage
Elke keer als ik aan een nieuw boek begin, mag ik weer lekker boetseren. Er moet een nieuw personage ontwikkeld worden. Heerlijk! Maar natuurlijk ook erg belangrijk. Want met deze persoon ga ik behoorlijk wat uurtjes doorbrengen. Sterker nog, ik ga in haar hoofd zitten, haar gedachten componeren, en haar emoties voelen alsof het de mijne zijn. She better be good!

Hoe kies je een goed personage?
Als je het jezelf makkelijk wilt maken, kun je kiezen voor een personage dat heel erg op jouzelf lijkt. Je weet dan hoe zij reageert, waar ze bang voor is, en wat ze belangrijk vindt. Maar is dat wel slim? Meestal niet! Vaak is het beter om vanuit het verhaal te gaan denken. Welk karakter heb je nodig om het conflict aan te gaan dat jij als schrijver voor haar bedacht hebt?

Karaktertrek
Bijvoorbeeld: Een assertieve vrouw laat zich niet de les lezen door haar man. Die bijt van zich af en slaat om zich heen. Ze trapt op vele lange tenen en krijgt zelfs ruzie met haar beste vriendin als die voor de zoveelste keer te laat aan komt kakken voor een afspraak. Heb je dat nodig voor een verhaal, dan zit je goed. Kies je voor ditzelfde verhaal een vriendelijke vrouw als personage die iedereen in de watten wil leggen, dan krijg je als schrijver een totaal ander verhaal.

Uitvergroten
Kies dus voor een karaktereigenschap die je nodig hebt voor jouw plot. Heb je die eigenschap eenmaal gevonden, vergroot die dan eens lekker uit. De assertieve vrouw komt niet alleen voor zichzelf op, maar ze springt op de bres voor alle zwakkeren. En ze vecht tegen de top van Nederland om haar recht te halen. Wedden dat ze binnen de kortste keren een heel leger vijanden om zich heen verzameld heeft? Dit brengt haarzelf flink in de problemen. Misschien is ze ineens haar leven niet meer zeker. Het conflict staat, en jouw personage krijgt het heel moeilijk. I love it!

Onsterfelijk
De basis van jouw personage lijkt klaar, maar er zijn natuurlijk heel veel assertieve vrouwen te bedenken. Bovendien is zo’n personage ook afhankelijk van het genre dat je schrijft. Dus als je wil dat jouw personage echt blijft hangen bij de lezer, bedenk dan iets eigens. Iets wat haar typeert. Dat mag een detail zijn, als het maar krachtig genoeg is om haar onsterfelijk te maken bij de lezer. Misschien iets om over na te denken: welk personage is jou bijgebleven? En waarom is dat?

Heb je meer informatie nodig voor het componeren van een boeiend personage, dan kan ik je helpen. Neem contact op dan bekijken we samen wat je nodig hebt,

————

Marelle Boersma is auteur en schrijfdocent. Ze heeft inmiddels een heel rijtje thrillers geschreven die diverse prijzen gewonnen hebben, zoals de bestsellers NobodyIk volg je en Vals Alarm (ruim 100.000 exemplaren verkocht). Op dit moment schrijft Marelle aan een nieuwe reeks Ik-vertrek thrillers, waarvan Ciao Sicilia in de bestseller top 60 heeft gestaan.

Marelle geeft diverse schrijftrainingen in binnen- en buitenland, waarbij ze zich met name richt op de toepassing van de schrijftechniek op jouw eigen verhaal. De schrijfweekenden in Nederland en schrijfvakanties op diverse plekken in het buitenland, hebben in Schrijven Magazine een waardering van 9.1 gekregen.

Wil je meer leren over de schrijftechniek, kijk dan eens bij de diverse cursussen van de Online Schrijfschool zoals de online cursus  ‘Levensechte personages’ waarbij je leert werken met de set KARAKTERKAARTEN voor personages (die je gratis bij de cursus ontvangt)